جمیله صیادی - أننه بی بی(jemile sayyady -anne bibi )

                                     بأگول  کیمین   بیلبیللرینگ   عئشقی   دینگ                                                 

                                     دسسان دونیأسینینگ پأکلیک کؤشکی دینگ

                                      شاحئرئنگ    پیکرینده  ،  شئغئر   دپدر ده  ،

                                      یارتی   غالان    بیر   آوادان   غوشغی   دینگ

       دوغری داندا  سن  یارتی  غالان  بیر  آوادان  غوشغی  دئنگ . دورموش و ایل  حالقی  سنی  اؤزونگه  لایئق  صوراتدا  تانامادی . سانگا  اؤنیپ ، اؤسوپ ، گوللمک  پورصاتئنی  برمدی . سندأکی  بار  هونأرلر  هیچ  بیری  دوغری  شکیلده  ایله  یایرامادی . ال  هونأری ، دیل  هونأری  سانگا  برلیپدی . یؤنه  شول  هونأرلره  اؤنیپ ، اؤسمک  پورصاتی  بریلمدی .

     سن  یاش  واغتئنگدا  چپر  تیکینچی  هم  دوقماچی دئنگ . سنگ  ال ماشین  بیلن  کؤینک لره  اوریان  ناغئشلانگ ، دیکیان  اگین – اشیک لنگ  همده  حالا  سالیان  ناغئشلانگ ، کؤپ  آداملاری  حایرانا  سالیاردی .

     غوشغی  غوشماق  حاقدا ، سن  دوغان – غارئنداشلانگ  آراسئندا  یاغشی  تانالیاردینگ . هر بیر  تویدا ، هر بیر  حوشلئقلی  اوتورشئقدا ، سنگ  اوقایان  غوشغی لانگ  اوتورانلارا  حزیل  بریاردی . " کأبأم ، مانگا  بیر  غوشغی  غوشمالی  بولدونگ " دیین  سؤز  هر  بیر  نأچه  واغئت ، دوغان – غارئنداشلاردان اشدیلیاردی . ( سن دگیشمه  غوشغی لانگی اوقاپ  دورانئنگ ، او  طاراپدان – دا  موسی دایئم  جاق -  جاقلاپ  گولوپ ، الینینگ  ترسی  بیلن  گؤز یاشینی  سوپوروپ  دورانی ، هیچ  هاچان  یادئمدان  چئقماز .

             آهاو  غارری ، اوتانمادئنگ ،  اویانمادئنگ                     بیر   اوتوروپ   دایانمادئنگ 

                                  ایین زادئنگ  کرتوپ مئدی                    آتان زادئنگ  یل  توپ مئدی 

     یأ – ده  غارئپ لانگ  حالئنا  و  اولارئنگ  ایکی  دونیأده – ده  بوش  غالجاق  دئقلارئنا  قاراپ  آیدان  غوشغئنگ ، آجی  گولکی  بیلن  غایتالاپ  غایتالاپ  سندن  ایسلنیاردی :

                                  بو دونیأنی   پولی  بیلن  بای  آلار

                                  او  دونیأنی  آخون  بیلن  حان آلار

                                  عئزرائیل – ده بیر گون گلیپ جان آلار

                                  ایکی   دونیأده – ده  کؤسنر   غارئپ .

     ینه  بیر  آیتمالی  زات ، سنگ  چاغالار  حاقئنداقی  یازان  دسسانلانگ  دئر . بو  دسسانلاری  اوقاپ  گؤرنگده ، سنگ  شول  اوغوردا – دا  چپر چیلیگینگ  باردئغئنی  ثبوت  ادیار . سن  غوشغئلی  دسسانلانگ  بیلن  چاغالارا  ادپ ، تربیه اؤوردیپ ، اولارا  سویجی دیل  بیلن ، دوستلئق لی همده  آغزی  بیر  یاشاماغئنگ  نتیجه سینی  آیدینگ  آیدئپ  بریارسینگ .

     شو  یرده  سؤزیمی  سنگ  ایسلگ  آرزو  بیلدیریپ  آیدان  ستیرلنگ  بیلن  سونگا  یتیرسیم  گلیار . غوی  ایلیمینگ  اولی  بزگی هونأر بولسون .

                                  اؤز   ایلیمی   هونأر   بیلن   بسلسم

                                  صأحرالاردا  بیلبیل کیمین سسلسم  

                                  بوستانئما   گلیپ   گوللر  ایسلسم

                                  ایسله مأنه  گلدیم  ، ایللریم  بیلن

     جمیله صییادی (أننأ بی بی – کعبه ) 1317 – نجی هیجری – شمسی  یئلئندا  کومیش دفه  شأهرینده دونیأ گلیار . آتاسی  عبدالحلیم و     انه سی  بی بی مریم دیر . عبدالحلیم ، کومیش دفأنگ  اولی  عالئملارئنگ  بیری  بولان  ارجب آخونئنگ  اوغلی دئر .

     جمیله  صییادی ، 19 – نجی  عاصئرئنگ  آیاغئندا ، 20 – نجی عاصئرئنگ  باشیندا  اؤزونینگ  دؤردیجیلیگی  بیلن  ائز  غویماغی باشاران الله غولی  شاحئرئنگ  چاولئغئ و تورکمنینگ  بییک  ادبییاتچیسی  آخمات گورگنلینگ  دوغان اوغلانی دئر .

     جمیله صییادی  1372 – نجی یئلدا  آرادان چئقدی . یاتان  یری  یاغتی  بولسون .  

. bägul kimin bilbilleriň yşki dyň

dessan dunýäsiniň päklik köşgi dyň

şahyryň pikrinde şygyr depderde

ýarty galan bir awadan goşgy dyň.

söz başy : sen hakda sözimi nireden ve nähili başlajagymy bilemok. ýöne her hili başlasamda şu sözi Aydasym gelýar “sen merdana Aýaldyng “. Sen dädamizing kenarynda ,belkem bir gadam öňräkde ,durmuşyng agyr ýükini merdana gerşiň bilen götererdiň . ahyrda-da şol agyr ýuk seni iyrden soldyrdy . dogrydan- da sen ýarty galan bir Awadan goşgy dyň . durmuş seni özunge laýik suwratda tanamady. Saňa önip ösip gullemek pursatyny bermedi. Sendäki bar hunärler hiç haysy dogry şekilde iyle ýaýramady . El hunäri ,dil hunäri saňa berlipdi. Yöne şol hunärlere önip ösmek pursaty berilmedi. Sen ýaş wagtyňda belli tikinçi hem dokmaçi dyň. Seň elmaşin bilen köýneklere urýan nagyşlang, dikýan egin – eşikleň hemde hala salýan nagyşlaň , köp Adamlary haýrana salýardy . Goşgy goşmak hakta , sen dogan – garyndaşlaň Arasynda Ýagşy süwratda tanalýardyň. her bir toyda , her bir hoşlykly oturşykda, seň okaýan goşgylaň oturanlara hezil berýardy . “käbäm maňada bir goşgy goşmaly boldyň” diýen söz her bir näçe wagyt dogan – garnaşlardan eşdilýardy .( sen degişme goşgylaňy okap duranyň otarapdan – da musa daýim jakjaklap gülüp eliniň tersi bilen gözýaşyny süpürüp durany hiç haçan ýadymdan çykmaýar )

Ahaw garry , utanmadyň uýanmadyň

Bir oturup daýanmadyň

Iýen zadyň kertop mydy

Atan zadyň ýeltop mydy

    ýäde garyplaň halyna we olaryň iki dünýäde – de boş galjak dyklaryna garap aydan goşgyň ajy gülki bilen gaýtalap – gaýtalap senden iyslenýardy:

Bu dünýäny puly bilen bay alar 

Odünýäny ahun bilen han alar

Eyzraýil –da bir gun gelyp jan alar

Iki dünýäde – de kösener garyp.

Ýene bir aýtmaly zat , seň çagalar hakyndäki ýazan dessanlaň dyr . bu dessanlary okap göreňde , seň şol ugurda-da çeperçiligiň bardygyny subut Edýar . sen goşgyly dessanlang bilen çagalara Edep – Terbiýe öwredip, olara süiji dil bilen dostlykly hemde agzy bir ýaşamagyng Netijesini aýdyň aýdyp berýarsyň . Ahyrky sözimi seň isleg arzuw bildirip aydan setirleň bilen soňa Ýetiresim gelýar. goy ilimiň uly bezegi hunär bolsun . öz iylimi hunär bilen beslesem Sähralarda bilbil kimin seslesem Bostanyma gelip guller iyslesem Iyslemäne geldim iyllerim bilen. Jemile seýýady (anna bibi – kabe ) 1317 – nji hijri – şemsi ýylynda kumush defe şährinde dunýä gelýar . Atasy Abdolhalym we Enesi Bibimerýem dir . Abdolhalym, kumuşdefäng “ Rezaşaň” döwrunde uly Alymlaryň biri bolan “ Rejep ahunyň “ ogly dyr . Jemile Seýýady 19-njy asyryň Aýagynda, 20- nji Asyryň başynda öziniň döredijiligi bilen iyz goýmagy başaran “ Allaguly” şahyryň çawlygy we turkmeniň beýik Edebiýatçysy “ Ahmat Gurgenliň dogan ogly dyr .

.Jemile Seýýady 1372-nji ýylda aradan çykdy. Ýatan ýeri Ýagty Bolsun

  تورکمنیم                                                                          Türkmenim                      

میدانا  چئقاندا   مرد  دیر   تورکمنیم                    Meýdana    çikanda  mert dir  türkmenim

غانئمئنگ  جانئنا  درد دیر تورکمنیم                     Ganimiň    janina    dert dir    türkmenim

گؤرشسه  یئقئلماز ،  یورتسا   یاداماز،             Göreşse      ýikilmaz     ýortsa      ýadamaz

اوتئرشئقدا  سؤزی  حاقدئر تورکمنیم .              .Oturşikda      sözy      hakdir     türkmenim

چمین   قاراپ  آسمانلاردا   اوچانلام                    Çemin    karap    asmanlarda    uçanlam

حاقئن  قاراپ  شیرین  جاندان گچنلم                 Hakin    karap   şirin   jandan   geçenlem

غئرمئز  دونئن  گییپ  اوقئن  سچنلم ،             Gyrmyz   donun   geýip   okun    seçenlem

پنانگئز بیر  حودای  بولسون تورکمنیم .           .Penaňyz   bir   huday   bolsun   türkmenim

بیرجانئگئز  یوز  جان ادیپ  آلدئنگئز                 Bir     janiňiz     ýuz     jan     edip    aldiňiz

دوشمانئنگ  یورگنه  اوتلار  سالدئنگئز                 Douşmaniň    ýüregne     otlar    saldiňiz  

غودوز  کیمین  غارشیسیندان گلدینگیز                    Guduz    kimin   garşisindan   geldiňiz

آللاه سیزه  یاران  بولسون  تورکمنیم .          .Allah   size    ýaran     bolsun      türkmenim

یولبارس بولوپ یوللارئندان چئقدئنگئز                    Ýolbars   bolup   ýollaryndan   çykdyňyz 

دریلرنی  سویوپ  سامان  تئقدئنگئز                 Derilerni      soyup      saman      tykdyňyz   

تانگقئنی  آورادئپ ، توپون  یئقدئنگئز                   Taňkyny     awradyp     topun     ýikdiňiz    

باتئرلئق   بایراغئن   آلان   تورکمنیم .                 Batyrlyk    baýragyn    alan    türkmenim

دیلی  بیر تورکمنیم  تاپئلماز  دنگی                     Dili   bir    türkmenim    tapylmaz   deňi 

ایندی  باشئمئزدان  غویمازلار  جنگی                    Indi   başymyzdan   güymazlar    jengi

کل   غئزئلباشلانگ   غالمادی   کمی                     Kel    gyzylbaşlaň     galmady     kemi 

دایانسا   داغلاری   آلار   تورکمنیم .                      . Daýansa    daglary    alar    türkmeni

                     گؤزل لر  بیلن                                           Gözeller  bilen                           

غوتلی بولسون  ایلیم  آلان  پایئنگئز                  Gutly    bolsun    iylim    alan    paýiňiz 

دوماندان  چئقاندئر  دوغان  آیئنگئز                      Dümandan   çikandyr   dogan   aýyňyz

نصیپ  اتسین  گول  چمنلی  جایئنگئز             Nesip    etsin    gül     çemenli    jaýyňyz

غوتلامانا  گلدیم  گؤزل لر  بیلن .                       .Gutlamana    geldim    gözeller    bilen           

آرقالاشئپ   آزاد   یولی   آچدئنگیز                         Arkalaşip     azad     ýoli     açdyňyz

بیلبیل  کیمین  سایراپ گوللر سچدئنگئز                 Bilbil  kimin  saýrap  güller  seçdiňiz

گلین  غئزلار  غئرمئز  گییپ  گچدینگیز                  Gelin  gyzlar  gyrmyz  geýip  geçdiňiz

گؤززمأنه   گلدیم   مایالار   بیلن .                . Gözzemäne     geldim     maýalar     bilen

گؤزللمیز باردئر  جان  غویوپ  یؤرأر                     Gözellemiz  bardyr   jan  goýup   ýurär

غولوندان  دوکولر  یوز  دورلی  هونأر                   Golundan   dökuler   ýüz   dürli   hünär

گؤوینلری  گینگ دیر ، بویلاری چئنار                   Güwunleri     giňdir     boýlary     çinar

اوتئرشمانا  گلدیم  سونالار  بیلن .                 .Oturşmana     geldim     sonalar    bilen

آتالامئز  باردئر  غارا داغ  یالی                           Atalamyz   bardyr    gara   dag    ýaly

انه لمیز اوتئر  سؤزی  یاغ یالی                      Ene lemyz     otyr     sözy     ýag     ýaly         

جووان اوغلانلامئز شمشاد باغ یالی                 Juwan  oglanlamyz   şemşad  bag ýaly

بگنمأنه  گلدیم  باللارئم  بیلن .                  . Begenmäne    geldim    ballarym    bilen

اؤز  ایلیمی   هؤنأر بیلن   بسلسم                     Öz   iýlimi    hünär    bilen    beslesem     

صأحرالاردا بیلبیل کیمین سسلسم                    Sähralarda    bilbil    kimin    seslesem

بوستانئما  گلیپ  گوللر  ایسلسم                      Bostanyma    gelip    güller    iýslesem

ایسله مأنه  گلدیم  ایللریم  بیلن .                     .Iýslemäne    geldim    iýllerim     bilen

                      غارئپ                                                                  Garyp                                  

بیان  اتسم  غارئپ لئغئنگ   حالئنی                        Beýan   etsem  garyplygyň   halini 

حایسی سوردن گؤززأپ تاپار مالئنی                  Haýsy  sürden  gözzäp   tapar  malyny

آنگنگالئپ  ییتیرر  گیدر  یولئنی ،                              Aňňalyp    ýitirer    gider    ýolyny 

یالانچی دونیأده  یایناندئر  غارئپ .                        .Ýalançi  dünýäde  ýaýnandyr  garyp

غارئبئنگ اؤییندن  گیتمیار  غئشی                         Garybyň  öýünden  gitmeýar  gyşy

المئدام   غایغئدا   کؤسنن    باشی                      Elmydam  gaýgyda  kösenen   başy           

هفته – ده تاپئلماز  بوغارئپ  آشی                   Hefte - de   tapylmaz   buwgaryp   aşi

یالانچی  دونیأده  یاناندئر  غارئپ .                .Ýalançi     dünýäde     ýanandyr     garyp

غارئپ  مئخمان  بولسا  دویبه  گچمیار           Garyp  myhman  bolsa  düibe  geçmeýar 

حالق بیلن  گولیشیپ  گؤونین  آچمایار       Halk    bilen    gülüşip    göwnin    açmaýar

  یورگیندن   آرمان   اودی   اوچمایار              Ýüreginden     arman      ody      öçmeýar 

یالانچی دونیأده  یاینانسئنگ  غارئپ .        . Ýalançy    dünýäde     ýaýnansyň     garyp

یالانچی دونیأده  یانانسئنگ  غارئپ  .         .Ýalançy     dünýäde     ýanansyň      garyp

توی  ادنده  غویون  کسه  بیلمیار                   Toy   edende    goýun   kese    bilmeýar 

گؤون   ادن   یرنه   باسا   بیلمیار                 Gewun    eden    ýerine   basa    bilmeýar

یل  بولوپ  غارشئدان  اؤسه بیلمیار                Ýel   bolup    garşydan    öse   bilmeýar                                                                                    

اؤلیأنچا  سؤرتوکده   ائزغئیار  غارئپ .                .Ölýança    sörtukde   yzgyýar   garyp

غارئپ سن نیرده  واغتئنگ  حوشلایانگ            Garyp  sen  nirede  wagtyň  hoşlaýaň              

دانگ  آتاندان  زیرنمأنی  باشلایانگ             Daň    atandan    zeýrenmäni     başlaýaň

غولئنگ  چرمأپ  بای  الینده  ایشلیانگ            Goluň   çermäp   bay   elinde   işleýaň

ینه  اویه  گلسنگ  تاقئر  دئر  غارئپ .        . Ýene    öýe    gelseň     takyr    dyr  garyp

نأواغئت  گؤززسنگ  اؤنگکی  دئر غارئپ .    .Näwagyt    gözzeseň    öňki    dyr    garyp          

بو  دونیأنی  پولی  بیلن  بای  آلار               Bu    dünýäni    puly     bilen     baý    alar 

او دونیأنی آخون  بیلن  خان  آلار                   O dünýäni     ahun     bilen     han   alar

عئزرایئل – دا  بیر گون گلیپ جان آلار                   Eyzraýylda  bir  gün  gelip  jan  alar         

ایکی دونیأده-ده کؤسنر غارئپ                                .Iki  dünýäde-de  kösener  garyp  

گونمه گوندن  غارئپ  بوینی  غئل  بولار         Günme  günden  garyp  boyni  gyl  bolar

یئل  به یئلدان  بایئنگ  غارنی  پیل  بولار      Ýyl  be  ýyldan   baýyň   garny   pil  bolar

دنگلیک   بولسا   ایرانئمئز   گول   بولار             Deňlik    bolsa    iranymyz   gül   bolar

  گولوستان  واطاندا  گولرسینگ  غارئپ .       .Gülüstan    watanda    gülersiň    garyp                                        

                 حوش گلدینگ                                                                        Hoş geldiň

(عابدئراخمان دأدمه)                                                                         (abdyrahman dädeme)

واغزالدا اوتئردئق سیزه قاراشئپ                                                     wagzalda otyrdyk size garaşyp 

حابار بریان مأمورلاردان سورا شئپ                                           habar berýan mamurlardan soraşyp

اؤومیزه چای آلئپ ایچدیک گولوشیپ                                                 Öwmize çay alyp içdik guluşip        

عزیز دیدأم ایرانمئزا حوش گلدینگ.                                                Eziz didäm iranmyza hoş geldyň.

غارشئدان آیلانئپ آی بولوپ دوغدئنگ                                        garşydan aýlanyp aý bolup dogdyň

غوجاغینگی آچئپ غاناتئنگ یایدئنگ                                                gujagyňy açyp ganatyň ýaydyň 

یولئنگا گول دؤکر غادئم یووردینگ                                                ýolyňa gul doker gadym ýuwurdiň

عزیز دیدأم ایرانمئزا حوش گلدینگ.                                                Eziz didäm iranmyza hoş geldyň

دیدأم گلدی اورسی یدینگ ایلیندن                                                     didäm geldi orsiyediň ilinden

غارشئ چئقئپ بیله غایتدئق یانئندان                                        garşy çykyp bile gaytdyk ýanyndan

حابار آلدئنگ حالیم دأدنگ حالئندان                                           habar aldyň halym dädeň halyndan

عزیز دیدأم ایرانمئزا حوش گلد                                                      Eziz didäm iranmyza hoş geldyň.

چئقسئن یورگیمدن آیرالئق دردی                                                çyksyn ýuregimden aýralyk derdy

ییتنلر تاپئشئپ بیر بیرینی گؤردی                                                     ýitenler tapyşyp birbirini gördi

حئزماتئنگزا تاییار تورکمن یؤوردی                                           hyzmatyňza taýýar Turkmen Ýuwurdi.

عزیز دیدأم ایرانمئزا حوش گلدینگ.                                                 Eziz didäm iranmyza hoş geldiň.

آچئلدی یورگیم گؤزل داغلاردا                                                          açyldy ýuregim gözel daglarda

یاسالدی شئغرئم سأحر چاغلاردا                                                  ýasaldy şygyrym säher çaglarda

غارداشلانگ یئغناندی باری شو یرده                                           gardaşlaň ýygnandy bary şu ýerde

عزیز دیدأم ایرانمئزا حوش گلدینگ.                                                 Eziz didäm iranmyza hoş geldiň.

کؤپ بگندیک مرد بی بی گللجه                                                    köp begendik meret bibi gelleje

المئدام دوشئشئپ گزسک بیلجه                                                  elmydam duşyşyp gezsek bileje

منینگ آدئم أننه بی بی غارری اجه                                                 meniň adym Änne bibi garreje

عزیز دیدأم ایرانمئزا حوش گلدینگ                                                .Eziz didäm iranmyza hoş geldiň 

(بو غوشغی عابدئراخمان دأدأنگ ایلکی گزک ایرانا گلن زامانی غوشولدی . )

                 (bu goşgy Abdyrahman dädäg ilki gezek irana gelen zamany goşuldy. 1369 – 1990 )

غوتلایان                                                                      Gutlaýan

(ناغئماجکه بیلن اوجان یگنینگ حورماتئنا ) (Nagyma jeke bilen ojan ýegeniň hormatyna )

بی حابار گلدینگ غایرادان                                 bihabar geldiň gayradan

آرامئزا شاتلئق یایرادان                                     aramyza şatlyk ýaýradan

گول آچئپ دیللر سایرادان                                   gül açyp diller sayradan

سایران دیلینگی ناغئماجان غوتلایان .    sayran diliňi nagymajan gutlaýan.

همرا بولوپ لأله گوللر                                        hemra bolup läle güller

غارشی چئقئپ سأحرا چوللر                            garşy çykyp sähra çuller

آچئلئپ دئر دوغری یوللار                                     açylyp dyr dogry ýollar

دوغری یولئنگ ای عزیزیم غوتلایان .          dogry ýolyň ey ezizim gutlaýan.

حوش بولسون ایراندا ناغئما جکه           hosh bolsun iranda nagyma jeke

سورایا سورایا گلیپ سینگ یکه                   soraýa soraýa gelip siň ýeke

دایئنگ دان سؤز آچدئنگ گؤز یاشئنگ دؤکه daýyňdan söz açdyň gözýaşyň döke

دایئنگ اؤینه گلنینگی غوتلایان .                daýyň öyne geleniňy gutlaýan.

بیریسی ساغئنگدا بیری سولئنگدا                  birisi sagyňda biri solyňda

گورلشیلی آرمان غالماز جانئنگدا          gurleşeyli arman galmaz janyňda

اوجان یگن گل اوتئر سن یانئمدا              ojan ýegen gel otyrsyn ýanymda

یانئمئزدا اوتئرانئگی غوتلایان .                 ýanymyzda otyranyňy gutlaýan.

سایراسئن دایزاسی سردار یگنینگ       saýrasyn daýzasy serdar ýegeniň

بگندیردی کوممد ایله گلنینگ                  begendyrdy kummet ile geleniň

غادام اوروپ بازارلاردا گزنینگ                  gadam urup bazarlarda gezeniň

عایدی غوتلاپ آیلاناننگی غوتلایان .        aýdy gutlap aýlananňy gutlayan.

ناغئما جان گلدی باهار آیئندا                 nagyma jan geldy bahar aýynda

غئزئل گوللر بزنیپ دور یولئندا                 gyzyl guller bezenip dur ýolynda

دوغان غارناشلاری باری یانئندا               dogan garnaşlary bary ýanynda

دوغانلارئنگ بیرگمگنی غوتلایان .          doganlaryň biregmegni gutlaýan.

آیرالئق آیرئلدی چوریپ یئقئلدی                   aýralyk aýryldy çürip ýykyldy 

بایداق لارمئز پارلاپ یوللار چکیلدی      baýdak larmyz parlap ýollar çekildi

غوجاق آچئپ بیری بیرینگه باقئلدی             gujak açyp biri birine bakyldy

ائسئرغانشئپ دوراننگئزی غوتلایان .        isyrganşyp duranňyzy gutlaýan.